Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία
Η οικογενειακή συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία, είναι μια συνάντηση στην οποία συνήθως καλούνται να συμμετάσχουν όλα τα μέλη της οικογένειας. Σύμφωνα με την συστημική θεώρηση, δεν μπορούμε να κατανοήσουμε την συμπεριφορά ενός μέλους της οικογένειας, χωρίς να παρατηρηθεί η αλληλεπίδραση των υπολοίπων μελών. Για αυτό τον λόγο, η οικογένεια λειτουργεί ως ένα πολυσύνθετο πλέγμα αλληλεπιδράσεων, μέσα στο οποίο η συμπεριφορά του κάθε μέλους περιέχει μηνύματα που καθρεφτίζουν τις σχέσεις της οικογένειας ως συνόλου.
Μέσα από το πρίσμα της συστημικής συμβουλευτικής, το παρουσιαζόμενο πρόβλημα σε ένα παιδί, έφηβο ή ενήλικα, δεν αποδίδεται σε κάποια ψυχική πάθηση, αρρώστια, βιοχημική διαταραχή στον εγκέφαλο ή κάποια γονιδιακή ανωμαλία. Αντίθετα, η πηγή του προβλήματος αναζητείται στα αναποτελεσματικά πρότυπα σχέσεων και αντιλήψεων που μπλοκάρουν την ανάπτυξη της οικογένειας στα κρίσιμα στάδια του κύκλου ζωής της, όπως γέννηση παιδιών, παιδική ηλικία, παιδιά σε εφηβεία, σύνδρομο άδειας φωλιάς του ζευγαριού ( περίοδος κατά την οποία τα παιδιά ενηλικιώνονται και αυτονομούνται) ή άλλα απρόβλεπτα συμβάντα (θάνατος, διαζύγιο, απώλεια δουλειάς, οικονομική κρίση, μετανάστευση κ.α). Επομένως, το μέλος που φέρει το σύμπτωμα, αποτελεί ένδειξη της δυσκολίας της οικογένειας να ξεπεράσει τα εμπόδια στις μεταβατικές φάσεις εξέλιξης της και θεωρείται ως προάγγελος θετικής αλλαγής και ανάπτυξης.
Η οικογενειακή συμβουλευτική, λοιπόν, δεν στιγματίζει το παιδί, τον έφηβο ή το μεμονωμένο άτομο που πάσχει, ούτε επιρρίπτει ευθύνες και ενοχές στους γονείς. Ο βασικός της στόχος έγκειται στο να κινητοποιηθούν όλα τα μέλη της οικογένειας, να επαναπροσδιορίσουν τις αντιλήψεις, τους ρόλους, τις σχέσεις τους, να βελτιώσουν την ενδοοικογενειακή επικοινωνία, να απελευθερώσουν τις δυνατότητες για προσωπική ανάπτυξη και συνεξέλιξη, να ξαναδώσουν νόημα, ζωντάνια, χαρά και αρμονία στην ζωή τους.
Η οικογενειακή συμβουλευτική μπορεί να προσφέρει διάφορες εναλλακτικές παρέμβασης:
- με όλη την οικογένεια
- το ζευγάρι
- τα παιδιά
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Συμβουλευτική Οικογένειας, σε παρουσιαζόμενα προβλήματα παιδιών και εφήβων, έχει αποδειχθεί η πιο αποτελεσματική μέθοδος θεραπείας στον κόσμο. Μερικά από αυτά τα προβλήματα που εμφανίζονται στην παιδική και εφηβική ηλικία μπορεί να είναι τα παρακάτω:
- Άγχος, φοβίες, έμμονες ιδέες, σχολική άρνηση, σχολική φοβία
- Κατάθλιψη
- Ψυχώσεις
- Διαταραχές ύπνου, εφιάλτες, υπνοβασία
- Προβλήματα τουαλέτας (εγκόπριση, ενούρηση)
- Προβλήματα διαγωγής (ανυπακοή, επιθετικότητα, κλοπές, ψέμα, παραβατικότητα)
- Διατροφικά προβλήματα (ανορεξία, βουλιμία, παχυσαρκία)
- Ελλειμματική προσοχή - Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ)
- Δυσκολίες μάθησης, δυσλεξία
- Μειωμένη αυτοεκτίμηση
- Δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις, απομόνωση
- Εξαρτήσεις (αλκοόλ, ναρκωτικά, υπερβολικά χρήση ίντερνετ)
- Δυσκολίες προσαρμογής σε απρόβλεπτα γεγονότα (διαζύγιο, αρρώστια, πένθος)
- Ψυχοσωματικά προβλήματα (ακμή, δερματίτιδες, εμετοί, πονοκέφαλοι, πόνοι στο στομάχι κ.α.)